Via ferraty to kusząca propozycja dla entuzjastów outdooru i adrenaliny. Gdzie można się na nie wybrać i co ze sobą zabrać? Wszystkie odpowiedzi znajdziesz w dzisiejszym artykule, który specjalnie dla Ciebie przygotowała instruktorka wspinaczki i testerka 4camping, Tereza Pavlíková.

Co to właściwie jest?

Ferraty, Via Ferrata lub Klettersteig to szlaki turystyczne wyposażone w stalową linę, służącą do asekuracji. Często spotyka się na nich również stopnie i klamry, które zastępują naturalne stopnie w skale. Niektóre ferraty posiadają także drabinki i mostki. 

Jakie wyposażenie jest potrzebne na ferraty?

• Kombinowana uprząż (= uprząż biodrowa i piersiowa) lub alternatywnie uprząż pełna
• Certyfikowany absorber energii (lonża)
• Kask
• Rękawice
• Odpowiednie obuwie

Jeśli nie jesteście pewni wyboru odpowiedniego sprzętu, zerknijcie na już skompletowane zestawy, będziecie mieli pewność, że niczego Wam nie zabraknie. My w terenie przetestowaliśmy zestaw Ocún Twist + Chest Shard, którego częścią jest absolutnie wszystko, czego potrzebujecie - oczywiście oprócz rękawic, które zdecydowanie polecamy również zakupić.

Czy muszę mieć uprząż piersiową?

Kwestia konieczności posiadania uprzęży piersiowej jest bardzo częstym pytaniem. Uprząż piersiowa (lub pełna) chroni Cię przed przewróceniem się głową w dół podczas upadku. Ponadto, jeśli masz tylko uprząż biodrową, cała siła przenosi się na odcinek lędźwiowy kręgosłupa, co może prowadzić nawet do jego złamania. Nie lekceważ więc swojego wyposażenia.

Uprząż piersiowa jest zdecydowanie zalecana dla dzieci, początkujących i na trudniejszych odcinkach via ferrat. Na niektóre via ferraty, zgodnie z regulaminem, obowiązuje nawet zakaz wstępu bez uprzęży pełnej/piersiowej.

Jak przygotować sprzęt do akcji

Załóż uprząż biodrową i piersiową, dostosowując ich rozmiar. Następnie połącz obie uprzęże za pomocą klasycznej pętli lub, w naszym przypadku, pętli Tie In Sling i karabinka Osprey twist. Warto wspomnieć, że pętla „Tie In Sling“ znacznie upraszcza i przyspiesza przygotowania w porównaniu do wiązania klasycznej pętli. Przeciągnij pętlę przez oba oczka piersiowej uprzęży i połącz końce pętli z centralnym oczkiem uprzęży biodrowej za pomocą karabinka. Niebiesko-biała lina na zdjęciu to odciąg.

Następnie przeciągnij pętle lonży przez oczka pętli Tie In Sling (oznaczone są na ciemnozielono) i przeciągnij lonżę przez pętlę. W ten sposób powstanie solidny węzeł.

Teraz jesteś wzorowo przygotowany, aby wyruszyć na przygodę na Via Ferracie! :)

! Uwaga ! Oczka po bokach uprzęży biodrowej to tylko pętle materiałowe, nie są nośne! Możesz ich używać do przypięcia kasku lub karabinków, gdy ich akurat nie potrzebujesz. Nośne jest tylko tzw. centralne oczko, które łączy górną część uprzęży biodrowej z jej nogawkami.

Asekuracja jest kluczowa!

Na via ferratach asekurujesz się za pomocą karabinków przypiętych do stalowej liny, która jest przymocowana do skały za pomocą punktów kotwiczących (kotew). Zawsze musisz mieć wpięte oba karabinki, a ze względów bezpieczeństwa najlepiej naprzeciw sobie (nie oba w tę samą stronie). Podczas przechodzenia przez kotwy konieczne jest przepinanie karabinków pojedynczo - nie obu jednocześnie - jeden karabinek zawsze musi być przypięty do stalowej liny! Uważaj, aby karabinki nie pozostały niedomknięte.

Zachowuj odpowiednie odstępy, szczególnie podczas pokonywania pionowych odcinków. Jeśli wspinacz się poślizgnie i spadnie, uwzględnij możliwość jego swobodnego zwisu, tak aby nie uderzył w osobę pod nim. W przypadku upadku, asekuracja zatrzyma się na najbliższym punkcie kotwiczącym. Gdy tylko dotrzesz do kolejnej kotwy, nie wahaj się i przepnij karabinki. Kategorycznie nie przechodź nad punktami kotwiczącymi - w przypadku upadku znacznie zwiększyłoby to długość swobodnego zwisu.

Wskazówka: Nie "ciągnij" karabinków asekuracyjnych za sobą, to męczące. Trzymaj je zawsze przed sobą lub w dłoniach.

Zdecydowanie nie!

Przyjrzyjmy się jednemu zatrważającemu przykładowi. Podczas wspinaczki natknęliśmy się na tak zwanego "securitus ignorantus", który pokazał nam, jak nie należy postępować.

Czy potrafisz wskazać wszystkie błędy, które mogłyby zagrozić zdrowiu wspinacza?

Jakie są więc najczęstsze błędy i jak powinno to wyglądać?

Pamiętaj, że nieodpowiedni sprzęt lub jego całkowity brak stanowi zagrożenie nie tylko dla ciebie, ale także dla wspinaczy znajdujących się poniżej. 

Ocena stopnia trudności

Najczęściej spotykanym sposobem oznaczania trudności tras są litery od „A“ do „F“, gdzie „A“ i „B“ są najbardziej odpowiednie dla dzieci i początkujących. „C“ to już trudniejsze trasy, ale wciąż osiągalne dla początkujących. Na „D“ warto wybrać się, gdy masz już trochę doświadczenia, ponieważ trasy te są fizycznie wymagające i zawierają przewieszenia. „E“ to już ekstremalnie trudne ferraty, nie wspominając o „F“.

Możesz znać teoretyczne poziomy trudności i wiedzieć, dla kogo są odpowiednie, ale dopóki nie doświadczysz ich na własnej skórze, trudno ocenić, który odpowiada Twoim aktualnym możliwościom i umiejętnościom.

Wskazówki, gdzie wybrać się na via ferraty

W Polsce nie ma szlaków, które można nazwać via ferratą. Zanim z entuzjazmem zaczniecie planować wyjazdy za granicę i wybierać miejsca na podstawie fotogenicznych lokalizacji i zdjęć z internetu, poświęćcie czas na przejście via ferrat w Czechach. Unikniecie w ten sposób nieoczekiwanych niespodzianek (lęk wysokości, brak kondycji itp.) i lepiej ocenicie, na co możecie sobie pozwolić np. we Włoszech.

Oprócz popularnej Pastýřské stěny w Děčínie, gdzie znajdują się odpowiednie trasy zarówno dla początkujących, jak i dla bardziej doświadczonych, warto odwiedzić via ferratę Vodní brána niedaleko Semil, gdzie jako początkujący poczujesz się jak u siebie w domu. Na południu z kolei warto odwiedzić via ferratę Hluboká, której trzy sektory znajdują się po obu stronach rzeki. Przejście z jednego brzegu na drugi to dość długi spacer, ale można też zabrać ze sobą własną łódkę i przepłynąć na drugi brzeg. :)

Jeśli czujesz się na siłach, by zmierzyć się z wymagającą via ferratą, spróbuj Bechyni, gdzie Twoje ręce i mięśnie brzucha porządnie się rozgrzeją - zwłaszcza podczas końcowego podejścia do przewieszenia - nie bez powodu jej trudność jest określana jako D/E. Tylko uwaga, ta via ferrata nie jest pętlą, musisz mieć siłę, żeby wrócić tą samą drogą z powrotem.

Przydatne linki

• Poradniki >

• Testy >

• Dzienniki podróży >

• E-SHOP >

Autor: Tereza Pavlíková

Źródła: archiwum autora