Śpiwory – materiały izolacyjne i zakres temperatury

Jeżeli wybierasz śpiwór, to bardzo prawdopodobne, że jesteś kompletnie zagubiony w tych wszystkich terminach i parametrach. Ten tekst wprowadzi Cię w podstawowe zagadnienia dotyczące rodzajów izolacyjnych wkładów i zarysuje, jak orientować się w normie temperaturowej.

Wkład izolacyjny

Wkład izolacyjny jest tutaj po to, aby zatrzymać jak najwięcej cząsteczek powietrza na miejscu. Taki nieruchomy powietrzny izolator doskonale zatrzymuje ciepło, trzymając je ładnie wewnątrz śpiwora - prawie jak termos. Jednak sam wybór izolacyjnego wkładu zazwyczaj wiąże się z kompromisami. Masz do wyboru puch lub syntetyk.

Wypełnienia syntetyczne

Z syntetycznych materiałów możemy wybierać między mikrowłóknem a włóknem pustym. Chociaż każde z tych włókien wygląda inaczej i działa na innej zasadzie, pewne cechy są takie same. Należą do nich to, że nie powodują reakcji alergicznych, są praktycznie bezobsługowe, i nie trzeba się zbytnio martwić o wodę podczas ich użytkowania. Syntetyczne wypełnienie w stanie mokrym nie traci objętości i w pewnym stopniu nadal izoluje. Ponadto dość szybko schnie. Ale w czym tkwi różnica?

Włókno puste ma w przekroju jedną lub więcej jam, do których zatrzymuje molekuły powietrza, i ma długość kilkudziesięciu centymetrów. Śpiwory z takimi włóknami zazwyczaj są najtańsze, a za jakościowy śpiwór z włóknem pustym zapłacisz od 200 zł wzwyż. Śpiwory są dość duże i ciężkie, ich żywotność wynosi około 3 lat (włókna łamią się trochę przy każdym spakowaniu, co zmniejsza ich zdolność izolacyjną w miarę używania).

Mikrowłókno natomiast jest wytwarzane w formie "nieskończenie" długiego runa, które w swojej mikroskopijnej strukturze zatrzymuje powietrze na swojej powierzchni. Ten materiał możesz w śpiworze rozpoznać po tym, że śpiwór w danej skali temperatur będzie po spakowaniu mniejszy i lżejszy niż z włókien pustych. Za to oraz za bardziej zaawansowaną technologię produkcji, trzeba jednak zapłacić, koszt takiego śpiwora wynosi co najmniej 300 zł, ale może sięgać nawet 900 zł. Jeśli chodzi o trwałość, włókno nie jest w stanie długo wytrzymać ciągłego pakowania i następującej tam kompresji, dlatego jego żywotność jest krótsza. Różnica w porównaniu do włókna pustego nie jest jednak tak wyraźna i manifestuje się raczej jako różnica jakości włókien poszczególnych producentów (tutaj tylko doświadczenie pomoże).

Puch

Puch to niezrównany materiał izolacyjny, którego żadna syntetyka nie jest w stanie zastąpić pod względem wagi, objętości i trwałości. W porównaniu do niego, puch zawsze w tych kategoriach ma wyraźną przewagę. Jest ona jednak uzyskana kosztem ceny, która zaczyna się od około 650 zł dla letnich śpiworów i może sięgać nawet kilku tysięcy. Z drugiej strony, jeśli często używasz śpiwora, to inwestycja ta się opłaci. Przecież dobrze utrzymany puchowy śpiwór może ci posłużyć nawet 10 lat! Jak wszystko, puch ma jednak swoje wady, głównie związane z utrzymaniem. Puch nie powinien bowiem mieć kontaktu z wodą podczas wypraw, ponieważ mokry puch traci zdolność izolacji i długo schnie. Ponadto, w wilgotnym śpiworze może rozwijać się pleśń, dlatego po użyciu zaleca się pozostawienie puchowego śpiwora do wyschnięcia, aby wilgoć, która się przez noc zgromadziła w izolacji, miała szansę odparować. Do właściwej pielęgnacji puchu należy także okresowe pranie, ponieważ pot i sole mineralne osadzają się na puchu, zmniejszając jego puszystość i tym samym zdolność utrzymania ciepła.

Jeśli już poruszyliśmy delikatne pytanie "trwałości" śpiwora, powiedzmy sobie, jak zachować ją maksymalnie długo:

Śpiwory z dowolnym wypełnieniem przechowujemy poza workiem kompresyjnym, w suchym miejscu i z dala od bezpośredniego światła słonecznego. Możemy je powiesić w szafie lub swobodnie rozłożyć, na przykład pod łóżkiem.
Zawsze dobrze suszymy śpiwory po użyciu.
Śpiwory nie są zwijane ani składane do worka kompresyjnego, ale wpychane. Jest to szybsze, łatwiejsze, a przede wszystkim włókna nie są zawsze uginane w ten sam sposób.
W przypadku syntetyków nie przesadzamy z praniem, natomiast puch od czasu do czasu wsadzamy do pralki (ewentualnie pozwalamy komuś zrobić to za nas :)).

Więcej informacji na temat pielęgnacji śpiwora możesz znaleźć TUTAJ.

Komfort termiczny

A jak to właściwie jest z tymi temperaturami? Na śpiworach zazwyczaj podawane są trzy: komfort, limit i ekstremum, klasyfikacja zgodnie z normą EN13537 odbywa się w laboratoriach w warunkach, które prawdopodobnie nie wystąpią na zewnątrz. Dlatego temperatury są tylko orientacyjne. Ogólnie, komfort oznacza temperaturę, przy której 25-letnia kobieta (160 cm, 60 kg) śpi idealnie (w warunkach laboratoryjnych), limit to odpowiednik dla sprawnego 25-letniego mężczyzny (173 cm, 70 kg). Są to wartości, według których możemy porównywać śpiwory w danej kategorii. Jednak przy wyborze pożądanej temperatury musisz zwrócić uwagę przede wszystkim na to, czy jesteś zmarzluchem, czy lato kończy się dla Ciebie dopiero przy pierwszych płatkach śniegu. Ponadto uczucie ciepła zależy również od twojego obecnego stanu zdrowia. Jesteś zmęczony, głodny czy po chorobie? W takich sytuacjach trudniej będzie ci rozgrzać śpiwór i będziesz potrzebować cieplejszego. Miej też na uwadze, że podczas użytkowania śpiwora włókna izolacyjne się łamią, a komfort stopniowo maleje. Dlatego przy wyborze temperatury limitowej kieruj się rozumem i swoimi doświadczeniami, pamiętaj, że uczucie ciepła jest bardzo subiektywne. Co do wartości ekstremum, nie pokazuje ona niczego innego, jak tylko ekstremum – to temperatura oznaczająca potencjalne niebezpieczeństwo przeziębienia. Nie wybieraj śpiwora na podstawie temperatury ekstremum!

Na rynku jest wiele śpiworów, a nie każdy nadaje się dla wszystkich. Dlatego najpierw zadaj sobie pytanie, w jakich warunkach i jak często będziesz podróżować, jakie zmęczenie oczekujesz po swoich wypadach, jak twój organizm radzi sobie z ciepłem. Odpowiedni śpiwór na pewno gdzieś na ciebie czeka. Jeśli wciąż się zastanawiasz, zapytaj nas, chętnie pomożemy. Lub latem zajrzyj na Wystawę namiotów, gdzie osobiście możesz przyjrzeć się śpiworom i, dla pewności, nawet do nich wejść.

Inne artykuły o śpiworach: