Jak wybrać uprząż wspinaczkową?

Zaczynasz ze wspinaczką i trudno Ci się zorientować w szerokiej ofercie? W dzisiejszym artykule poradzimy Ci, jak prawidłowo wybrać uprząż wspinaczkową.

Na początek, aby ułatwić prawidłowy wybór, przedstawiamy podział uprzęży wspinaczkowych ze względu na ich konstrukcję. Dzielimy je na: uprząż pełną, uprząż biodrową i pas piersiowy. Przy czym pas piersiowy w połączeniu z uprzężą biodrową, spełnia te same funkcje, co uprząż pełna, tzw. uprząż kombinowana.

Uprząż pełna

Uprzęży tej, podczas wspinaczki, używają głównie dzieci do 12 r.ż. Jest to układ pasów obejmujących całe ciało, zarówno uda, jak i klatkę piersiową. Punkt przypięcia znajduje się nad środkiem ciężkości ciała. Jest to prawdopodobnie jedyna pewna metoda uniknięcia niebezpieczeństwa wypadnięcia z uprzęży u małych dzieci. Główne zastosowanie to wspinaczka górska, hakowa oraz często zimowa. Pełna uprząż przyda się nam wszędzie tam, gdzie występuje większe prawdopodobieństwo lotu głową w dół.

Dorośli mogą wykorzystać uprząż podczas turystyki wysokogórskiej, podczas której nie przewiduje się upadków, długich zwisów lub zjazdów. W porównaniu do uprzęży kombinowanej ma podczas górskich wycieczek tę zaletę, że nie posiada pasa biodrowego, który może ocierać się o duży plecak.

• Zestawy via ferrata

• Amortyzatory upadku

• Rękawice wspinaczkowe

• Buty na ferraty

Pas piersiowy

Pasa piersiowego zasadniczo nigdy nie używamy samodzielnie. Podczas zwisu może dojść do wstrząsu ortostatycznego i do niewydolności układu krążenia. Stosujemy go więc tylko jako uprząż kombinowaną w połączeniu z uprzężą biodrową.

Wszystkie pasy muszą ściśle przylegać do naszego ciała. Za ciasna uprząż krępuje ruchy i sprawia ból, zbyt luźna natomiast zagraża naszemu bezpieczeństwu. Klamry powinny znajdować się w ostępach około 2-3 cm.

Uprząż biodrowa

Uprząż biodrowa będzie miała podczas wspinaczki najszersze zastosowanie. W zależności od aktywności używamy jej osobno lub w połączeniu z uprzężą piersiową. Osobno - podczas wspinaczki sportowej na ścianach sztucznych lub na dobrze ubezpieczonych ścianach skalnych, gdzie nie ma zagrożenia spadających kamieni, które mogłyby spowodować długi upadek z utratą przytomności.

Uprząż biodrową wybieramy przede wszystkim w zależności od celu. Do letniego wspinania się po sportowych trasach nadają się lekkie uprzęże, w których będziesz się swobodnie poruszać i nie będą Cię niepotrzebnie obciążać.

Do poruszania się w górach, zwłaszcza w warunkach zimowych, zalecany jest sprzęt wyposażony w klamry i regulowane nogawki, aby można było dostosować rozmiar do większej ilości warstw odzieży, eliminując konieczność zdejmowania raków podczas zakładania uprzęży lub, w przypadku skialpinizmu, nart. Jeśli znasz już cel, możesz wówczas wybierać spośród szerokiej gamy różnych wag, podszewek, różnych ilości i rozmiarów szpejarek do przenoszenia sprzętu, zapięć...

Uprząż kombinowana

Uprząż kombinowana, czyli połączenie uprzęży biodrowej i pasa piersiowego, jest najbezpieczniejszą formą zabezpieczenia. Podobnie jak w przypadku uprzęży pełnej, punkt zaczepienia na linie znajduje się powyżej środka ciężkości ciała, co jednocześnie umożliwia optymalną swobodę ruchu oraz prawidłową pozycję ciała po upadku.Uprząż kombinowaną stosujemy głównie podczas wspinaczki na ferratach, w górach i wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko długiego lub niekontrolowanego upadku.

Pas piersiowy połączysz z uprzężą biodrową lonżą o optymalnej wytrzymałości 15 kN. Może być ona o okrągłym przekroju lub z mocnego paska.

• Uprzęże wspinaczkowe

• Lonże wspinaczkowe

Niebezpieczeństwa związane z niewłaściwym wyborem lub użyciem uprzęży:

Samodzielne stosowanie pasu piersiowego

Wolny zwis na linie, tylko przy użyciu uprzęży piersiowej, już po bardzo krótkim czasie prowadzi do poważnego zaburzenia krążenia krwi. Bez odciążenia bardzo szybko dochodzi do utraty przytomności. Krew gromadzi się w dolnych kończynach, a jej dopływ do serca jest niewystarczający. Następuje niedotlenienie życiowo ważnych organów i powolna śmierć w wyniku wstrząsu ortostatycznego. Uprzęży piersiowej nie stosujemy NIGDY samodzielnie, nawet na sztucznych ścianach.

Nieprawidłowe użycie uprzęży biodrowej

Uprząż biodrową można bezpiecznie używać samodzielnie na ściankach wspinaczkowych i dobrze zabezpieczonych drogach wspinaczkowych. Tam, gdzie spadają kamienie i istnieje ryzyko długich lub niekontrolowanych upadków, należy używać uprzęży biodrowej tylko w połączeniu z pasem piersiowym. Podczas użytkowania samodzielnego pasa biodrowego miejsce mocowania znajduje się w punkcie ciężkości ciała, co utrudnia utrzymanie prawidłowej pozycji w przypadku upadku lub zwisu. Jeśli ciało w momencie zatrzymania długiego upadku znajduje się w pozycji skośnej lub poziomej, może dojść do przeciążenia bioder i uszkodzenia kręgosłupa, nawet ze skutkiem śmiertelnym.

• Buty wspinaczkowe

• Liny wspinaczkowe

• Kaski wspinaczkowe

• Friendy, kości i haki

Błędy z nieuwagi

Kolejną kategorią wypadków związanych z używaniem uprzęży wspinaczkowej są błędy wynikające z nieuwagi. Takie sytuacje nie powinny jednak mieć miejsca przy solidnej kontroli partnerskiej, która powinna poprzedzać każde wejście na trasę. Jednym z takich błędów jest przypięcie liny do plastikowego oka na przenoszenie sprzętu. Takie oka nie są wystarczająco mocne, aby zatrzymać upadek, ale zazwyczaj nie wytrzymują nawet obciążenia podczas zjazdu na linie lub odpoczynku.

W przypadku starszych modeli uprzęży, które miały zapięcie na rzepy pod sprzączką, zdarzało się, że wspinacz połączył taśmy a ponieważ uprząż dobrze trzymała się ciała, zapomniał o zapięciu klamry zabezpieczającej. Jeśli więc kiedykolwiek natrafisz na taką starszą uprząż, pamiętaj o tym.

Warto również uważać podczas doczepiania się do liny. Zdarzyły się wypadki spowodowane źle zawiązanym węzłem ósemkowym. Wspinacz jedynie przeciągnął koniec liny, ale nie przeprowadził go przez pętlę ani nie zaciągnął jej.

• Magnezja

• Woreczni na magnezję

• Breloczki, przywieszki

• Ekspresy

• Karabinki z zabezpieczeniem

• Karabinki bez zabezpieczenia

• Ósemki zjazdowe

• Hamulce, blokady

• Blokady ręczne

• Blokady półautomatyczne

• Odzież wspinaczkowa męska

• Odzież wspinaczkowa damska

Przydatne linki

• Poradniki >

• Testy >

• E-SHOP >

Autor: Kateřina Balcarová

Źródła: Schubert, Pit. Bezpečnost a riziko na skále a ledu. DAV, 1998., Frank, Tomáš. Kublák, Tomáš a kol. Horolezecká abeceda. Epocha, 2010., unsplash.com