Jak się ubrać, gdy za oknem słota

Dobrze dobrana odzież to klucz do komfortu i bezpieczeństwa w terenie.
Spis treści |
Jesteśmy narodem zapalonych turystów i miłośników outdooru. Niesamowite, jak wiele osób można spotkać na szlakach, nawet w deszczową pogodę. Zaskakujące jest jednak, jak często wybierają oni nieodpowiedni strój. Nie zamierzam tu oceniać gustu, ale chciałbym skupić się na kluczowej kwestii – funkcjonalności odzieży.
Chcesz zachować komfort termiczny? Nie lubisz się pocić? Wolisz mieć pewność, że oprócz wspaniałych wspomnień nie przywieziesz z wycieczki kataru i kaszlu? Jeśli tak, nie lekceważ wyboru ubioru – od bielizny termoaktywnej po kurtkę przeciwdeszczową.
Podstawą prawidłowego ubioru turystycznego jest tzw. system warstwowy "na cebulkę", który przy zachowaniu kilku zasad sprawi, że pozostaniesz w komforcie, nawet gdy pogoda postanowi spłatać figla.
System "na cebulkę"
To potoczna nazwa dla warstwowego systemu ubierania się, którego celem jest maksymalizacja komfortu termicznego. Każda z trzech podstawowych warstw pełni specyficzną funkcję, a pominięcie którejkolwiek zaburza działanie całego systemu. Dobór warstw zależy od warunków pogodowych i intensywności wysiłku.
1. Warstwa (transportowa, bazowa)
Ta warstwa przylega bezpośrednio do ciała. Jej głównym zadaniem jest szybkie i skuteczne odprowadzanie wilgoci (potu) z powierzchni skóry, utrzymując ją w komforcie. Ogólnie znana jest jako bielizna funkcyjna lub termoaktywna.
2. Warstwa (izolacyjna)
Ta warstwa odbiera wilgoć z warstwy pierwszej i transportuje ją dalej, jednocześnie zatrzymując ciepło wytworzone przez ciało. Stosuje się tu materiały o niskiej chłonności i dobrej zdolności do transportu wilgoci, które potrafią uwięzić duże ilości powietrza. Do tej kategorii należą wszelkiego rodzaju bluzy polarowe i ociepliny syntetyczne.
3. Warstwa (ochronna)
Odgrywa kluczową rolę w całym systemie. Musi chronić warstwy wewnętrzne przed wiatrem i deszczem, jednocześnie pozwalając wilgoci (w postaci pary wodnej) na ucieczkę na zewnątrz. Dlatego typowi przedstawiciele tej kategorii – kurtki i spodnie zewnętrzne – wykonane są z materiałów z membraną, powłoką lub przynajmniej z wykończeniem hydrofobowym.
Bielizna funkcyjna
Bezpośrednio na ciele zawsze powinna znajdować się bielizna funkcyjna. Jej zadaniem jest zapewnienie maksymalnego komfortu poprzez zarządzanie wilgocią.
Wełna merino
To doskonały, naturalny materiał do produkcji bielizny. Wełna merynosów posiada kilka unikalnych właściwości: nie chłonie nieprzyjemnych zapachów, jest naturalnie antybakteryjna, grzeje nawet gdy jest wilgotna i jest trudnopalna. Produkty z tego niemal cudownego materiału są idealne na chłodniejsze warunki i wielodniowe trekkingi.
Syntetyki
W cieplejsze dni lub podczas bardzo intensywnego wysiłku lepiej sprawdzą się włókna syntetyczne, takie jak Coolmax. Taki materiał błyskawicznie schnie i skutecznie chłodzi ciało, zapobiegając przegrzaniu. Niezależnie od wyboru, pamiętaj, że bielizna funkcyjna musi być dobrze dopasowana do ciała, aby mogła efektywnie działać.
Dobra rada: zapomnij o bawełnianych koszulkach. Wyglądają ładnie i są przyjemne w dotyku, ale chłoną wilgoć jak gąbka i mokre błyskawicznie wychładzają organizm. Bawełna na szlaku to prosta droga do przeziębienia.
Bluza
Przechodzimy do warstwy środkowej. Ponownie przypominam: zapomnij o bawełnianych bluzach i akrylowych swetrach. Wolno schną, a mokre ważą tonę. Najlepszym wyborem jest bluza z polaru.
Polar
Polar doskonale zatrzymuje ogrzane przez ciało powietrze, tworząc warstwę izolacyjną. Jednocześnie potrafi przejąć wilgoć z bielizny i odprowadzić ją dalej na zewnątrz. To dlatego jest tak popularny i stanowi kluczowy element systemu warstwowego.
Kurtka
Doszliśmy do warstwy zewnętrznej, chroniącej nas przed żywiołami. Głównymi kryteriami przy wyborze kurtki powinny być jej wodoodporność i oddychalność. To one decydują, czy wrócisz z wycieczki suchy i zadowolony, czy mokry i zziębnięty.
Słup wody
Wodoodporność to zdolność materiału do przeciwstawiania się ciśnieniu wody. Mierzy się ją w milimetrach słupa wody (mm H₂O). Im wyższa wartość, tym większemu ciśnieniu wody materiał jest w stanie się oprzeć.
| Wysokość słupa wody a realne warunki: | |
| 5 000 mm | Siedzenie na mokrej ławce |
| 12 000 mm | Klęczenie w mokrym śniegu |
| 18 000 mm | Nacisk szelek ciężkiego plecaka na ramiona |
Logika podpowiadałaby, że najlepiej kupić kurtkę o jak najwyższej wodoodporności. ALE... jest pewien haczyk. Wodoodporność i oddychalność to dwie cechy, które często stoją w sprzeczności. Materiały o bardzo wysokiej wodoodporności są zazwyczaj mniej oddychające i odwrotnie. Sztuką jest znalezienie złotego środka, a zaawansowane technologie, takie jak membrany Gore-Tex, starają się pogodzić te dwa parametry.
Oddychalność
To zdolność materiału do przepuszczania pary wodnej (potu). Określana jest na dwa sposoby:
- Paroprzepuszczalność (g/m²/24h): Mówi, ile gramów pary wodnej jest w stanie w ciągu doby przeniknąć przez metr kwadratowy materiału. Im wyższa wartość, tym lepiej.
- Oddychalność (RET): Określa opór, jaki materiał stawia parze wodnej. Im niższa wartość, tym lepiej materiał "oddycha".
| ODDYCHALNOŚĆ (RET) | PAROPRZEPUSZCZALNOŚĆ (g/m²/24h) |
| < 6 (bardzo dobra) | > 16 000 |
| 6 - 13 (dobra) | 6 000 - 15 000 |
| 13 - 20 (zadowalająca) | 4 000 - 5 000 |
| > 20 (niezadowalająca) | < 4 000 |
Jeśli spodziewasz się ulewy, wybierz kurtkę z dobrą membraną. Jeśli jednak prognozy są optymistyczne, często lepszym wyborem będzie lekka wiatrówka z impregnacją, która zapewni wystarczającą ochronę przed przelotnym deszczem i wiatrem, oferując przy tym znacznie lepszą oddychalność.
DWR, powłoka czy membrana?
- DWR (Durable Water Repellent) to fabryczna impregnacja materiału, która powoduje skraplanie się wody na jego powierzchni. Z czasem ulega zużyciu i wymaga odnowienia.
- Powłoka (coating) to warstwa wodoodpornego materiału naniesiona na wewnętrzną stronę tkaniny. Trwalsza niż DWR, ale kosztem niższej oddychalności.
- Membrana to specjalna, mikroporowata warstwa wklejona między materiał zewnętrzny a podszewkę. Oferuje najwyższy i najtrwalszy stopień wodoodporności przy jednoczesnym zachowaniu dobrej oddychalności.
Softshell
Softshell to zbiorcza nazwa dla nowoczesnych, wielowarstwowych materiałów, które łączą w sobie cechy warstwy środkowej i zewnętrznej. Charakteryzują się odpornością na wiatr, dobrą oddychalnością i podstawową wodoodpornością. Są idealne na większość warunków pogodowych, gdy nie spodziewamy się intensywnych opadów. Więcej o tym materiale przeczytasz w artykule TUTAJ.
Dobre rady na zakończenie
Rada nr 1
Nie zapomnij o dobrych butach z membraną oraz funkcyjnych skarpetach (frotte zostaw w domu!).
Rada nr 2
Dbaj o swoją odzież. Regularnie pierz ją w specjalnych detergentach i odnawiaj impregnację za pomocą dedykowanych środków. Dzięki temu zachowa swoje właściwości na dłużej.
Przydatne linki
Autor: Vít Hruška
Źródła: unsplash.com

Bielizna funkcyjna męska
Bielizna funkcyjna damska
Bielizna funkcyjna dziecięca
Bluzy męskie
Bluzy damskie
Bluzy dziecięce
Kurtki męskie
Kurtki damskie
Kurtki dziecięce

Bielizna funkcyjna męska
Bielizna funkcyjna damska
Bielizna funkcyjna dziecięca

Letnie
Wiosenne i jesienne
Zimowe
Puchowe
Membranowe

Buty męskie
Buty damskie
Buty dziecięce
Konserwacja obuwia
Skarpety
Ochraniacze





























